Press info
Preply, platforma do nauki języków obcych, przeprowadziła badania, aby dowiedzieć się, który kraj i który autor mają najwięcej przetłumaczonych książek w historii. Ich mapa najczęściej tłumaczonych książek na świecie prezentuje, jakie dzieła są najczęściej tłumaczone na poszczególnych kontynentach i w poszczególnych krajach. To daje możliwość odkrycia fantastycznej literatury z różnych stron świata, która rokrocznie jest tłumaczona na różne języki, umożliwiając czytelnikom dostęp do szerokiego spektrum literackiego dziedzictwa.
Czy szukasz ucieczki od rzeczywistości? Na całym świecie uwielbia się północnoamerykańskie książki beletrystyczne, które są marzeniem wielu marzycieli. Fikcja jest najpopularniejszym gatunkiem, który znajduje się na liście najczęściej tłumaczonych tekstów z tego kontynentu. Możemy znaleźć różnorodne tytuły, od książek o dorastaniu, takich jak kanadyjska „Ania z Zielonego Wzgórza” autorstwa Lucy Maud Montgomery, po magiczny realizm, jak meksykańska „Pedro Páramo” napisana przez Juana Rulfo, oraz trzymający w napięciu romans, jak bahamski „Hotel” autorstwa Arthura Hailey.
Jednak według analizy przeprowadzonej przez Preply, najczęściej tłumaczoną książką w Ameryce Północnej, która jest jedyną tego typu poradnikową pozycją uwzględnioną w rankingu, jest „Droga do szczęścia” autorstwa L. Rona Hubbarda, pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych. Ta książka została przetłumaczona na ponad 112 języków i zawiera 21 przykazań moralnych, których czytelnicy powinni przestrzegać.
Warto jednak zauważyć, że Hubbard jest również założycielem Kościoła Scjentologicznego, co wywołało kontrowersje związane z nielegalnym rozpowszechnianiem tych tekstów w szkołach i innych miejscach publicznych. Na liście najczęściej tłumaczonych północnoamerykańskich książek znalazły się również „In the Castle of My Skin” autorstwa George’a Lamminga z Barbadosu oraz „Krótka historia siedmiu zabójstw” autorstwa Marlona Jamesa z Jamajki.
Ameryka Południowa ma bogaty zbiór przetłumaczonych dzieł fikcyjnych. Jednym z najbardziej znanych jest Sto lat samotności kolumbijskiego pisarza Gabriela Garcíi Márqueza. Równie ważne dla literackiej Ameryki Południowej jest 2666 autorstwa chilijskiego pisarza Roberto Bolaño i Alef argentyńskiego pisarza Jorge Luisa Borgesa.
Wyjątkiem od fikcji jest historyczny esej z Urugwaju zatytułowany Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej autorstwa Eduardo Galeano. Autor analizuje w nim wpływ stuleci imperializmu, wyzysku i niewolnictwa na Latynosów – od Karaibów po Patagonię. Nie jest to może lektura na plażę, ale dowiesz się z nij, jak historia ukształtowała te regiony Ameryki Łacińskiej.
Najczęściej tłumaczony tekst w Ameryce Południowej pochodzi z Brazylii i jest to Alchemik Paulo Cohelo. Powieść, kóra została przetłumaczona na ponad 80 języków, opisuje podróż młodego pasterza do egipskich piramid. Jej popularność jest prawdopodobnie spowodowana przekazami w niej zawartymi – zasługujesz na miłość, masz moc kontrolowania własnego losu, a Twoje marzenia są ważne.
Wśród najczęściej tłumaczonych książek w Europie znajduje się wiele pozycji z literatury dziecięcej, które towarzyszą dzieciom przed snem od ponad stulecia. Przykłady to austriacki „Bambi: Opowieść leśna” autorstwa Felixa Saltena, angielskie „Przygody Alicji w Krainie Czarów” Lewisa Carrolla, włoskie „Przygody Pinokia” Carla Collodiego oraz szwedzka „Pippi Pończoszanka” Astrid Lindgren.
Natomiast nietypowym gatunkiem literackim, który cieszy się popularnością w Europie, jest książka teoretyczna o szachach. Łotewski traktat „Mój system” autorstwa Arona Nimzowicza wywarł znaczący wpływ na świat szachistów i został przetłumaczony na ponad osiem języków.
Najbardziej powszechnie tłumaczoną książką w Europie, a także na całym świecie, z ogromną przewagą, jest nowela „Mały Książę” autorstwa Antoine’a de Saint-Exupéry’ego. Ta krótka powieść opowiada historię młodego księcia, który podróżuje po różnych planetach w poszukiwaniu miłości, przyjaźni, izolacji i straty. Uznawana jest za ponadczasową opowieść, bogatą w liczne poruszające cytaty. „Mały Książę” został przetłumaczony na ponad 382 języki.
Wśród afrykańskiej literatury najczęściej tłumaczone są autobiografie, które opowiadają historie niezwykłych autorów. Przykłady to „Dziennik Guantanamo” autorstwa Mohamedou Ould Slahi, który był torturowanym więźniem z Mauretanii, „O chłopcu, który ujarzmił wiatr” autorstwa Willimy Kamkwamby, opowiadający o innowacyjnym naukowcu dorastającym w Malawi, oraz „Droga przeminęła: wspomnienia chłopca-żołnierza” Ishmaela Beaha, który opowiada historię dziecka-żołnierza z Sierra Leone. Czasami życie osób takich jak oni może być równie interesujące jak fikcja.
Najczęściej tłumaczonym dziełem spośród wszystkich krajów afrykańskich jest opowiadanie kenijskiego pisarza Ngũgĩ wa Thiong’o, zatytułowane „The Upright Revolution: Or Why Humans Walk Upright”. Prześcignęło ono popularnego Hobbita J.R.R. Tolkiena, który pochodził z RPA. Opowiadanie Thiong’o, które zostało przetłumaczone na 63 języki (a liczba ta nadal rośnie), dotyczy historii o tym, jak i dlaczego ludzie zaczęli chodzić na dwóch nogach i jest nośnikiem przekazu: wszyscy jesteśmy ze sobą powiązani.
Afryka zdobywa również nagrodę za największą liczbę tłumaczonych tekstów autorstwa kobiet. Wśród ważnych pisarek znajdują się Bessie Head z Botswany (autorka „Maru”), Nawal El Saadawi z Egiptu (autorka „Kobiety w punkcie zero”), Helene Cooper z Liberii (autorka „Domu w Sugar Beach”), Nathacha Appanah z Mauritiusa (autorka „Ostatni brat”), Immaculée Ilibagiza z Rwandy (autorka „Left to Tell: One Woman’s Story of Surviving the Rwandan Genocide”), Waris Dirie z Somalii (autorka „Kwiatu Pustyni”) oraz NoViolet Bulawayo z Zimbabwe (autorka „We Need New Names”).
Afrykańska literatura cieszy się popularnością na całym świecie, a w szczególności przetłumaczone są autobiografie, które zawierają fascynujące historie niezwykłych autorów. Przykłady to „Dziennik Guantanamo” autorstwa Mohamedou Ould Slahi, opisujący tortury, którym poddawany był więzień z Mauretanii, „O chłopcu, który ujarzmił wiatr” Willimy Kamkwamby, relacjonujący o innowacyjnym naukowcu dorastającym w Malawi, oraz „Droga przeminęła: wspomnienia chłopca-żołnierza” Ishmaela Beaha, który opowiada o traumatycznej historii dziecka-żołnierza z Sierra Leone. Te osobiste historie są równie poruszające, jeśli nie bardziej, niż fikcyjne opowieści.
Jednak najbardziej przetłumaczoną książką spośród wszystkich afrykańskich krajów jest opowiadanie kenijskiego pisarza Ngũgĩ wa Thiong’o, zatytułowane „The Upright Revolution: Or Why Humans Walk Upright”. To dzieło przewyższa popularność „Hobbita” J.R.R. Tolkiena, urodzonego w RPA. Opowiadanie Thiong’o, przetłumaczone na ponad 63 języki (a liczba ta stale rośnie), opowiada historię o początkach ludzkiego chodzenia na dwóch nogach i niesie ze sobą głębokie przesłanie: wszyscy jesteśmy ze sobą powiązani.
Afryka jest również znana z wyjątkowych pisarek, których dzieła są najczęściej tłumaczone. Wśród nich są takie autorki jak Bessie Head z Botswany (autorka „Maru”), Nawal El Saadawi z Egiptu (autorka „Kobiety w punkcie zero”), Helene Cooper z Liberii (autorka „Domu w Sugar Beach”), Nathacha Appanah z Mauritiusa (autorka „Ostatni brat”), Immaculée Ilibagiza z Rwandy (autorka „Left to Tell: One Woman’s Story of Surviving the Rwandan Genocide”), Waris Dirie z Somalii (autorka „Kwiatu Pustyni”) oraz NoViolet Bulawayo z Zimbabwe (autorka „We Need New Names”). Ich prace stanowią ważny głos w literaturze i inspirują czytelników na całym świecie.
Fot.: Caio/pexels.com
Artykuł powstał we współpracy z marką Preply.
